Na ho lokela hore hobe le selemo 0 mahareng a 1BC le 1 AD



First published on the 20th of September 2018 — Last updated on the 20th of September 2018

Ena ke potso ethata haholo hoya ka mohopolo wa motho.

Rona batho re nale mehopolo emakatsang. Re ngola lefela maqalong a kgwedi enngwe le enngwe empa re sitwa ho ngola lefeela habedi mafelo a kgwedi.

Mohlala, Retla ngola Pherekgong 2018 jwalo ka 01-01-2018.

Empa selemo seo mmusi wa Roma Tite aneng a senya Jerusalema le Tempele kamehla engolwa ka AD 70 mme lekamohla eseng 0070, eleng nako enepahetseng. Ho bontsha mohopolo ona o makatsang, re hlalosa tjena hara mpa ya bosiu 00.

Motsotso kamora mpa ya bosiu o ngolwa tjena 01. Seo selokile.

Seo ebile ke hora tse lokileng haholo tse 24 hoya ka nako. Hara mpa ya bosiu ke 00. Hare tsoha hoseng re thabile ka hora ya botshelela 06 (hora ya botshelela. Diapostrophe dihlalosa hoba teng. ‘Tim’s hat’ tseo dibolela ‘katiba ya Tim’).

Empa sena sebolela hare lebile mengwaheng kgolo.

Nka mohlala ka Pherekgong 1945, 945, le 45 AD.

Re ngola 01-01-1945    le 01-01-945    le 01-01-45.

Re bitsa tsena tsohle 20th mongwaha kgolo le 10th mongwaha kgolo mongwaha kgolo 1st.

Hang feela moo hoba le pherekano. Ke lokela hore kamehla ke ikgopotse ka 17th haele hantle mongwaha kgolo o qala leho fella ka 1600 le 1699.

Empa hareke re ngole matsatsi hoya kamoo a lokelang. Selemo ka seng selokela hoba le matsatsi.

01-01-1945    le 01-01-0945    le 01-01-0045.

Ebe selemo sa pele se re neha palo ya sona.

Empa re kare 0 hoisa ho 99 moo holeng "lefela la" mongwaha kgolo?

Rona batho re nale mokgwawa ho hlalosa lefeela.

Empa nako ke ntho emahlonoko sebakeng.

Hare hlalosa nako ka bobatsi sebakeng. Re bona dintho sebakeng. Hare kgone ho bona nako. Nako hae bonahale "ke ntho esa bonahaleng" ya nako.

Nako ke eng haele hantle? Hare tsebe. Na reka lekanya nako? Tjhe.

Re kgona ho lekanya motsamao feela, empa haho jwalo ka nako. Ka tsela ejwalo nako ea ikopanya, rona re etsa feela diphoso.

Ka nako e ekeditsweng "seseng", ka tsela ejwalo hare kgone hoka bitsa lefeela.

 

Empa ho tsela tse pedi tsa ho lekanya nako. Ho nale tsela ya kekeletso ya nako (mohlomong ka selemo) eo ekekeng yaeba lefela, mme ho boetse ho nale nako ya keketso enngwe, hoya ka boitshetleho, eo hangata reyeng re ebitsi lefeela,nakong eo emohlolo.

Mohlala, oya nyala mme o qale ho lekanya nako ya bophelo ba hao “selemo ka lefeela”.

Lemo tse tharo tse latelang ngwana wa hao oya tswalwa. Hantle ntle seo “selemo sa lefela” bakeng sa ngwana.

Enngwe le ennge EFELLETSE ngwana lemo sa hae seqala ka lefela.

 

 

Palo tse ngodilweng diqetela ka selemo, ho qala ka lefeela.

Haele “palo ya lefela” eneneg esa qeta selemo sefedileng.

Lemo tse supileng kamora moo ngwana wa lona o lemo tse nne. Empa ngwana o nahana hore ke hona ale lemo tse nne, mme nako ke lefeela. Ke hona moo bophelo boqalang teng.

Haho tluwa nakong ya selemo. Sena ke tsela eo motho a nahanang ka yona. Nako ya ho qaa elokela hoba jwalo ka nako ya ho qetela.

Empa nako ya ho qala eqetella ka selemo jwalo ka nako ya bofelo.

Mohlala ha ngwana a tswalwa, ngwana ha aya fella hofihlela ho feta selemo.

Empa haho mme ya bolelang seo.

Oye are, “Ngwana waka o tse ditharo (feletseng) dikgwedi kapa tse tsheletseng (tse tletseng) dikgwedi”.

Hlokomela tsohle diqala ho lefrela. Lemo sa pele “nako ya dispane” selemo sesa fellang hoisa kgweding esa fellang.

Kapa esita, “Ngwana waka o kgwedi tse tsheletseng (tse felletseng) le matsatsi” eleng se utlwahalang ho nale dikgwedi kapa lefela.

Tjhe “nako ya spane” rekaba le nako ya lefela. Haho phoso. Nako ya span enale bolelele, eka kgwedi le selemo.

Ha re qala ho lekanya ka dilemo kapa (lemo-kgolo) ebe ho nale lefela la nako moo. Ka tsela ejwalo nako efelletseng ya spans enale lefela ha eqala ho methiwa.

Empa hare bolele hore nako ya span ya selemop ke “lefela” la nako ya span pele selemo sa nako sefela sa span. Ena ke mohopolo feela oo. Empa mohopolo o nahana ka tsela ejwalo.

HO nale hore batho ba nahane hore ba bohlale ba ile setsaleng hoya bona ngwana Jesu. Ke hobaneng hare bolela ka tsela ejwalo? Hobane emong le emong o bolela jwalo. Banna ba bohlale ba ile ba kopana le Jesu ka tlung ele ngwana, eseng lesea. Josefa ha a hlahelle moo tabeng eo.

MATTHEU 2:11 Yare haba kene ka har eho ntlo, bafumana ngwana le mmae Maria, mme bawa ka mangolo, ho mokgumamela:

Ha ngwana ale kgwedi, hase lebaka hore mmae o mmitsa mang ha ale lemo tse 2. Ose ale selemo hobane o qetile selemo. Ngwana o keteka nako ya lemo tse nne ha ale lemo tse nne, ho tloha tswalong.

Lemo kgolo ka nngwe ke lemo tse 100. Empa lemo tse lekgolo dilokela hoba dilokile.

Okeke wa bolela hore lemo kgolo ke lemo tse70.

Ka tsela ejwalo re keke ra kgona ho thetsa nako. Jerusalema e ile ya heletswa ke mmusisi wa Roma Tite ka lemo tsabo 0070. Sena, jwalo kaha reka bona ka nako, ene ele lefela la nako.

Lefela la lemo kgolo ho bolela hore haho soka hoba le lemo tse 100 tsa pale tseo hoka bolelwang ka tsona, esale ho tswalweng ha Kreste.

Okeke wa bitsa 70 AD lemokgolo wa pele hoba hase lemo tse 100 tse fetileng. Nako elokela hofella ka nako ya teng.

Mongwaha kgolo wa pele, ho kaba lemokgolo, sena se etsahala feela haho fedile lemo tse lekgolo. Ke feela kamora lemo tse 100 reka buang ka lemokgolo.

Ngwana ho bolelwa hore o selemo ha a qetile selemo.

(Ka phoso re bitsang 70 AD lemohakgolo wa pele. Ka baka la ho hanana le 0070. Re bolele re lebale ka lemo tse 100 tse lokelang hokaba teng hahole spane eleng lemokgolo. Bora dipale batla ka palonyana tse senang thuso).

AD ebolela Anno Domini kapa selemo sa Morena.

Hare kopanya AD hobane kaekae 70 ebonahala esa fella. Ho lokela hoba le 4 palong ya nako ya jwale. Nako ya BC ebolela pele ho Kreste. Haele hantle hare hloke AD. Haeba hose BC ekopana le seo, ebe 70 elokela hoba le AD. Haeba re ngola 0070 rekeke ra hloka AD.

Okeke wa hlokomela 2018 AD engodilwe ka baka leo, hoka lekanya lemokgolo o lokela ho kaba le palo tse nne. Ka tsela ejwalo 2018 eya amoheleha.

30 – Na tsatsi lena lea tshehisa na? Le bonahala lele betere hare kenya AD. Ka tsela ejwalo re ngola 30 AD. Re ikutlwa re hloka seseng jwalo ka AD bakeng sa lemo sa 30 empa re hana ho kenya 0030.

Leha hole jwalo ha rena lebaka leka etsang hore re seke ra etsa seo 0030 ke nako eo otlang ho ebona ho tshupa nako eo metsotso e 30 kamora mpa ya bosiu. Jwale ke hobaneng hare hana hoetsa sena?

Haho lebaka la sebele bakng sa sena. Empa ele hose tsotelle feela.

Einstein o ile a kenya mohopolo ofosahetseng ho rona ka lemo tse 18 tsa hae. Re ile ra nka phoso eo ya hae ra ekenya ho bana ba rona ka nako e telele.

Mmusi wa Roma Hadrian o ile a senya Jerusalema hape le kamora Bar Kochba etsoha ka 0135 AD. Ho tloha lemokgolong ya pele. Palop tsa pele nomoro ya bobedi (01) ya tsatsi la pele. “Lemokgolo ya pele” ebolela lemo tse lekgolo tsa pele. Hang feela lemo tse lekgolo ha diphethehile eba lemokgolo ele nngwe.

Ngwana hahothwe o nale selemo ho fihlela ase qeta.

Lekgotla la Nicaeanle ile ya tshwarwa ke mmusi Constantine ka 0325 AD. Lentse le lebeha jwalo ka moswaswo, empa nako ephethahetseng, jwalo kaha dilemo dihlalosa nako. Sena haele hantle ene ele lemokgolo ya boraro (03). Hnatle feela lemokgolo tse tharo diile tsa feta pele ho mokete ona. Boradipale ba bolela seo, seo eneng ehlile ele ntho eneng etshehisa ho bona paleng ena. Henry Ford (ra dipalo emoholo) o ile a ferekana haholo ke sena, “Pale ene esa fane ka hlooho” hante hobane pale ena ene eferekanya pale. Rona batho re atisa ho baleha nneteng.Oseke wa mpotsa hore hobaneng. (Leka ho fumana karabo ho radipolotiki). William eleng Mohapi ka 1066 mme a qetlla a ngotse matsatsi akgwedi ka nepo. Empa sena sa bonahala ele nako etelele haholo.

Empa eneg ho lemokgolo. Mme hose le among yaka kgonang ho hlola mademona a kelello, mme re ntse re bitsa selemo 1066 lemokgolo ya leshome le motso ole mong eleng 10 kamora 66.

1066 edutse ele lemokgolo ya 11. Sena seba thata hoka utlwisiseha. Se etsahala kamora hore ho fete lemokgolo ya 10. Ho nale feela lemokgolo ele nngwe pele ho lemokgolo ya leshome le motso ole mong.

Re hlotse matla a “mohopolo wa lefela” oo esaleng re o amohela tswalong ya rona.

“Nako” ke sebata se mano. Sea bona hala empa hare tsebe hore ke nako mang jha jwale. Hape ha re tsebe ho lekanya nako. Re lekanya motsamao wa nako feela, empa haele yona leho leka.

Ho tsela tse pedi tsa nako. Mohlala ka nako ya pele, ere ke hopra ya 2. Ebe hoba le nako mahareng, nako mahareng a motsamao oo. Mohlala, Ho nale phapang ya hora tse tharo mahareng a hora ya 2 le ya 5.

Hare shebeng matsatsi ka hlahlamano, re qala ka ntwa ya II ya lefatshe.

1945 -- 1946 -- 1947 -- 1948 -- 1949 -- 1950

Re qeta ka hore 1948 ene ele selemo sa bohlokwa sa boporofeta ba Bibele hobane Israele ebile setjhaba kamora lemo tse 2000 kamora ho repitlwa ke Roma.

Haeba reka arola hoya ka selemo, mohlomong motsotso ole 1 ho feta mpa ya bosiu tsatsi la 1 Pherekgong la selemo. Ebe re leba hantle feela ho 01-01-1947 ho nale 01-01-1949 ke hantle feela mahareng a lemo tse 2.

Re kare lemo tsena 1949 - 1947 = 2 eba lemo tseo hantle.

Sekaleng re lekanya ka lefeela, hobane ke nomoro ebobebe hoka elekanya.

Ka tsela ejwalo hare lekanye 1948 jwalo ka tswalo ya Israele hoya ka boporofeta ba Ezekiele ho Kgaolo 37 hore masapo a tsohe hape.

Re qala hantle feela ka lefeela, hoka tiisa taba ena.

Jwale nako ya rona ya ho lekanya eba ka tsela ena:

1945 1946 1947 1948 1949 1950
‒3 ‒2 ‒1 0 1 2

 

Haele hantle sena sebonahala hantle mona ‒1 leho kopanya 1 keka hodima sekgamo sa lemo tse 2.

Re kare 1 ‒ (‒1) = 2 ke lemo tseo.

“Tlosa” ebolela ho tshokoloho.   “Tlosa tlosa” ebolela tshokoloho habedi. Ebe hare shebile hlakoreng le leng. Reka eketsa motsamao.

Sena setsamaelana leho tswalwa ha Kreste.

Haeba Jesu Ane A tswetswe ka lemo sa lefeela, eleng sefanang ka kelello hobane ke lefeela, ebe yona tsela eo khalendare ya rone eleng ka teng

1 BC 0 1 AD
‒1 0 +1

 

But churches prefer to write

1 BC 1 AD
‒1 +1

 

Ke hobaneng ha lefela lele siko moo?

Lebaka la 1.

Hopola boradipale haba tsebe dipalo. Haba batlisise hantle hore na hoetsahalang a dipalo “lemokgolo la lefeela” leo leleng siko “lemokgolo haeyo ya lefeela” eleng lona lebaka le etsang hore lemokgolo ebe lemo tse 100 mme diafela.

Haele "lefela" ho bolelang hore haho lemokgolo. Seo senka lemo tse lekgolo hore hobe jwale.

Pele ho moo, hahona lemokgolo.

Oka bua ka seo feela kamora lemo tse lekgolo.

Empa, ka bomadimabe, ka nako esa lekanang ya ho ngola pale. Re qetella re nale pherekano ka 1066 rere ke lemokgolo ya 11. (Empa ke lemokgolo ya 10 eqetilweng. Haho lemokgolo ephethehileng ho 11 hoya ka nako ya teng).

Bantse bafosa hoya ka mabaka a bona. Ba bua ka Mmuso o Halalelang wa Roma. One osa halalele hohang feela. Charlemagne O ile a bualad 4500 ya MaSaxons ha ane a kenya Boraro ba Modimo. Ke nale bonnete ba hore moevangedi emoholo, Billy Graham, akeke a dumela seo. Ka mohau le matla amaholo Billy one a sebedisa tsela ya boikokobetso.

Mmuso o Halalelang wa Roma ene ese Roma. Hantle ntle ene ele Majeremane. Ene ese mmuso. Ene ele sehlopha sa bammuso se ileng sa otlwa, leho bolawa (na seo ke bohalaledi?) ele ho thabisa Charlemagne leho boloka molao wa hae.

Oho hantle feela, hare kgutlela palong tsa boradipale. Boradipale bare bolella haele hore lemong tse 100 ho bile lentswa mahareng a England le France ho tloha ka 1337 hoisa 1453. Ho rona kaofela ho bonahala eka ke lemo tse 116 years. So rounding off to within 16 % is acceptable to historians. Eleng hore selemo seleng siko moo eleng sa bohlokwa ho bona ke tswalo ya Kreste.

Lebaka 2.

Motho oya iphapanya. Mohopolo wa lefela hase wa bohlokwa ho yena. Ho jwalo feela kalefela ho Babophirima. Nahana hoba Roma mme o atise ka 4 ka 17. Re lokela ho leboha lefeela, nna le wena reka etsa sena hore sebe bobebe.

Haone ole ngwana wa sekolo sa Roma o etsa dipalo tsa hao one otla atisa IV ka XVII. Eba le lehlohonolo leo la hoetsa seo.

Mmuso wa Roma o ile wa putlama ka 0476 AD.

Kereke ya Roman Catholic ya nyoloha hoka busa mmusong wa Roma.

MaHindus hoya ka dipalo bane batswelletse pele haholo. Ba ile bakenya lefeela ha nako entse eya pele, empa seo se ile sa namela England pele feela hor 1000 AD.

Tswalo ya Kreste e ile ya ngolwa feela jwalo ka qaleho ya kalendare ya bahalaledi ba Roman Catholic, around 0500 AD, called Dionysius Exiguus. Sounds impressive. Empa sena se mpa sebolela seboletsweng ke Dennis the Short.

Empa o ile a etsa phoso tse ngata mona.

Lefela leha le kentswe le nnile la qhelelwa kantle.

Ke lona lebaka leo Bakreste bantse ba qala ka ‒1 hoisa ho +1 mme ba siya lefeela maqalong. Ebe bare ho mpa feela ho nale kopano mahareng a baka tseo tse pedi. Dennis one a nale lebaka hoya ka yena hore hobaneng ha a siya lefeela, mme rea motshwarela. Histori ya jwale enale ntho tse ngata, empa ke nahana hore re lokela hoba tshwarela hobane haba tsebe seo ba seetsang le bona. (Ke nna enwa ke bua ka Ya Moholo ho bona bohle).

Dennis the Short o ile a kgetha tsatsi la 25 Tshitwe letsatsi leo eneng ele phomolo ya pagane ho hlahisa 274 AD hoya ka mmusi wa Roma Aurelian ho tswellisa letsatsi lena la modingwana wa bona, Sol Invictus (letsatsi lesa hapuweng). Eleng mahareng a mariha, haho badisa ba dinku mariha thoteng ka nako eo. Nku tsa bona dika shwa.

Ya kgopo Bishopo wa Roman Catholic ya ileng amohela Roma a ileng a amohela letsatsi leo jwalo ka tswalo ya Mora wa Modimo 350 AD, hosa kgathalehe seo Aurelian a ileng a seetsa ha aqosa kereke ya Modimo. Hoka etsisa mokete wa pagane hone hole hobe, empa hoka amohela mokete wa pagane leho bolaya Bakreste ka tsela e sehloho.

Roman Catholic e ile ya kenya mmisa. Ka tsela ejwalo hoka keteka Mmisa wa Kreste. Yaba ese ebitswa Mmisa wa Kreste Keresemese.

Dennis the Short hape a kgetha 4 BC jwalo ka tswalo ya Jesu Kreste. Sena ke sebang ele automatic oxymoron, ethabelwang ke Bakreste. Bakreste, badumelang ho menahano ya Dennis, jwale ba bolela hore Jesu O ile A tswalwa lemo tse nne pele ho tswalo ya Jesu Kreste. Baleka hotswa ka mokoting.

Jwale ho bonahala hose tsela enngwe.

Nako ya span mahareng a tswalo 1 le tswalo 2 keha ngwana ale ka hodima lemo tse pedi.

Ene ele efeng nako ya tswalo ya span ho tloha ho tswalo 0 hoisa ho tswalo 1? Ngwana ha soka aba le selemo 1. O phetse lemo tse kae? Lefeela.

Eo ke nako ya lefeela. O lokela ho phela selemo pele okare o hodile.

Empa maboko a rona a sebetsa ka tsela enngwe. Re hloka lefeela hoka felehetsa taba ena. Retla dula re hloka seseng ka nako tsohle. Ebe re qala hoetsa phoso ekgolo kaho bua ka taba ena ya tswalo. Ebe ke hona feela ngwana a tswalwang.

Ka tsela ejwalo re eme moo "elahlehileng" palo ya selemo sa lefeela.

“Mohau wa Morena wa rona Jesu Kreste o be le lona!” — 1 BaKorinthe 16:23