Kereke Ya Mengwaha - Pergame, Mongwaha Wa Boraro 312 AD - 606 AD
We update studies as the Lord Jesus leads us. You can find the latest update of this study at ChurchAges.net
Ho tloha 64 AD hoisa 312 AD, Satane o ile aqala qoso le polao esehlooho ka mmuso wa Roma. Empa leha bane balahlehetswe ke millione tse tharo tsa bahalaledi ka polao, kereke ya hola kapele hofeta kamoo baneng ba bolawa ka teng. Ho hlokomela matla ao hotswa kantle ho kereke, leano le latelang la Satane ebile hore Mmusi Constantine aemise qoso eo ka 312 AD mme aleka hofedisa badumedi kereke basebele ba Bibelelekgotleng la Nicaea ka 325 AD seo eneng ele ntho etshwanang le Lengolo hao esheba ka leihlo le leng. Sena ke mohato otshabehang wa mmuso wa Roma oo Daniele a ileng ao hlokomela ka pagane mmusong wa Roma ele sebata sa sebele, seo feela senang le hlooho ele nngwe, ka dinaka tse leshome ka lenaka le lenyane hara ona.
Kaho fedisa ditjhaba, sebata sena eleng Roma satswa naka tse leshome eleng dibarbariane kapa mebuso ya hlola naka le leng, kereke ematla ya semoya, yatswa hara bona.
DANIELE 7:7 Kamora moo ka bona diponong tsa bosiu, mme bona sebata sa bone, setshabehang, sematla; mme samela meno atshepe: sejelwe ele dikotwana, mme sehataketswe ka maoto: mme sene sele kapele ho dibata tse ding; mme senale naka tse leshome.
DANIELE 7:20 Mme hole naka tse leshome hlooho ya sona,
(Hloohong, ele nngwe)
Daniele 7:8 Ka hlokomela dinaka, mme, bona, mme hara tsona ha hlaha naka le leng, mme pele ho moo ka bona motso omong ohlahang lenaka: mme, bona, mme lenakeng hole mahlo ekang amotho, mme sebolela hamonate hanong la sona.
Mahlo abohale. Mahlo asemoya aphahama" mahlo amotho", bodumedi boahilweng hodima mehopolo ya motho eseng ya Lentswe. Sebata sena sa pagane Roma seemetse sehlooho sa moya wa paganesebolaya mang kapa mang yasa mameleng melao ebonolo ya mmuso wa Roma le bodumedi bo bonolo ba Roma bodumelwang ke medingwana ya pagane bakeng sa hohapa. Sena hase tshwenye batho ba bangata bahose dumele, hore hobe bobebe hoka laoleha.
Kopano ya semoya ya baetapele, eseng bodumedi. Wa hatella batho hotswa taolong. Ho lwana le Mangolo. Baphetha taba ya hore haosa iketsetse. Ka tsela ejwalo tumelo ya pagane religion ya kopana le dipolotiki ka matla amaholo. Lenaka leboplela matla jwalo kaha re tshaba dinaka tsa tshukudu. Lenaka leka senya haholo. Bongata ba morabe wa dibarbariane obile le boitshunyako mmusong wa Roma . Naka tse leshome diemetse merabe ya dibarbariane tse bileng le seabo eseng feela ho thubeng mmuso wa Roma empa leho qaleng kereke ya Roman Catholic hore eqale ebuse mmuso wa Roma hoya ka lefatshe ena. Kereke ya Roman Catholic ene ele yona feela enang le dikolo mane Roma hoka thuba mmuso wa Roma.
MaHuns hotswa Asia ene ele otshajwang haholo mofuta hara mabarbariane, mme bane balaola. Batloha botjhabela ba meloko ya German eneng ele lebopong la Roma mme baba sutuletsa hara Roma.
Ka tsela eo ho kgaohana ha mmuso wa Roma wa qala ka bophaphathei.
Sehlotshwana sa dibarbariane sene seka kena lebothong la Roma jwalo ka dimishinare Roma. Empa ele baphaphathei, batle bakgone ho bolaya MaHuns, ane akeke aemela mmuso oo. Hoya ka histori ke bona ba ileng baqala Hunnic hotswa Asia. Ka tsela ejwalo yaeba bona ba laolang, rona batho ha reaka ra rata seo. Ntho tse kang tseo ditswa taolong. Modimo One A nale taolo hodima seo.
Dibarbariane duhlasela hoya ka taelo ya mmuso wa Gothic oneng ole meeding ya Roma, ka DiHuns mane kabo 372 -375 AD. DiHuns tsa hlasela metse ya Roma. Pope Leo 1 abua mane Attila e ileng yare hamorao ya bitswa Roma. Mme sena sakgutlisa seriti sa Pope jwalo ka mosireletsi wa Roma hobane puso ya bophirima ene esa kgone ho sireletsa Roma. Ka 476 AD Odoacer, eleng mobarbariane ka kakaretso meloko ya Heruli ya hasana ka baka la mmuso wa bophirima. Odoacer, lebao eseng MaTrinitariane, balaola Italy lemo tse mmalwa hofihle mmuso wa bophirima wa Constantinople oromela Ostrogoths hoka fedisa Heruli leho laola Italy, eleng seo ba ileng base etsa. Empa Ma-Ostrogoths lebona ene ese badumelang-trintasi ka tsela ejwalo Mo-Trintasi Pope one asa thaba.
Mmapa obontsha tsela ya merabe.
Di-Huns basarelwa ha Attila aeshwa ka lemo sa 453 AD. Empa bane ba ile basututsa meloko ya mmuso wa Roma. Kamora ho bua le Pope Leo baikgula ho Roma mme sena saetsa hore Pope Leo atume haholo. Batho jwale bane basheba ho Pope jwalo ka molaodi wa Roma. Ma-Heruli akena Italy tlasa Odoacer letshwao le letsho) ka 476 AD mme bahapa mmuso wa Roma. Babusa Italy hofihlela MaOstrogoths antshuwa ka lemo sa 493 AD mme yaba Ma-Ostrogoths alaola Italy. Mmuso oka botjhabela wa Justinian mane Constantinople wa nka qeto ya ho hapa Italy. Pele ahapa Vandals ka 534 AD mane Leboya la Afrika ba mothiba ka sesole sematla sa metsing.
DiVandals diile tsa hlolwa. Ka tshohanyetso, haetsahala hor elebona ebe matrintasi.
Yaba lebotho la Justinia lehlasela Italy, ntwa emahlonoko ya lemo tse mashome amabedi mme yaho hapa ketapele hotswa ho Italy ya lebisa bofumeng le tlaleng. Ma-Ostrogoths a ile ahlolwa hotswa Italy ka 553 AD. Millione tsa eshwa ke tlala le dikotlo hotswa Italy le Europe Mengwaheng eLefifi s. Ho bolelang bao basa dumele-trinitarian Heruli, Vandals, le Ostrogoths difele mme diemelwe ke Pope wa Trinitasi ka matla a Roma.
Naka tse tharo tse tshwerweng ke motso.
Meloko emeraro eo eneng ese matrintasi, ka tsela eo hone hose mohanyetsi thutong yaTrinity. Luther ka Kahobotjha lemong tse 1000 hamorao. Ka tsela ejwalo hoya lemong tse 1000 tsa thero ya Dipope ya Trinity mme hose leamong yabang hanyetsanang le bona. Nakong eo Trinity e ile ya qala yaeba le seriti. Ho bolelang hore marefomara a Protestant ane atla tlohela kereke ya Roman Catholic ho nka thuto ya Trinity le bona. Kajeno, mongwaheng wa hoqetela eleng wa bosupa wa Laodisea, thuto ya Trinity ke enngwe ya dithuto tse kgolo tsa kereke ya Roman Catholic.
Yaba ka 568 AD Lombards ya hapa Italy. Ho bolelang hore mongwaha wa kereke omotjha wa qala ka Pope ha akenya dibarbariane. Hanyane hanyane Lombards ya qala ho tshosa Pope.
Ka 634 AD Muslim Arabs yatswa lehwatateng la Arabia ya hapa Botjhabela bo Bohareng le Leboya la Afrika le Spain. Mmuso wa botjhabela wa Constantinople one ole maphathaphathe haholo ka baka la Muslim Arabs one osa kgone ho sireletsa Roma, ka tsela eo Pope o ile ahatelleha hoka kenela dinokwane tsa meloko ya dibarbariane. Pope aba le matla aho tlotsa marena. Sena saeba molao wa hore Modimo Obatla ha batho ba buswa ke marena. Pope one atla tlotsang mang le mang feela hoba morena molemong wa hae, mme akgutle, asireletse Roma gahlano le tse ding dibarbariane. Bohlale bo bokalo, Pope akgetha moloko o matla haholo wa dibarbariane, diFranks tse neng dile leboya la Germany le France.
Pepin, eoeneng ele majoro wa Franks, ahatella Childeric, morena wa di Franks, hore a mmehe morena wa Franks ka tshehetso ya Pope Zachary ka 751 AD. Bakeng sa morena Pepin ha akena Italy mme a dishapa diLombards tse neng ele setshosa ho Roma.
Pepin yaba ofana ka sebaka sa Italia ho Pope ya neng abitswa Papal States. Sena sebonahala ka mmala o mosehla.
Pope jwale one atsebahala jwalo ka morena wa dibarbariane le monga lefatshe. Sena saeba leru le leholo haholo dipolotitking. Matla amabotho a Franks ahlola mekga ya kganyetso. Naka tse tharo tsa tloswa matleng a papal aneng a hola. Phoso ekgolo ya dipolotiki ya hlolwa.
Taolo ya baetapele ba kereke ya Roman Catholic ya hotswa ho thuto ya Bibele ya fetoha ka dinako tsohle. Bane basheba katleho ya jwale eo hamorao ebang maswabi, ha bantse basutha hanyane hanyane thutong ya baapostola hoka itshwareletsa ho dipolotiki.
Empa hone hole teng Bakreste ba mmalwa baneng bale haufi le Jesu mme baleka ka matla ohle hore baimatahanye le Selekane Sesetjha. Ho tloha Lentsweng ho nale ditla morao, mme matla a kereke ena ene ele ona feela a etsang hore babe le kamano le Mangolo. ka nako enngwe kereke tsena dine dikotellwa kapa honyatsuwa, empa bahlehella sebakeng hangata. Ho bolelang hore baetse sebolelwang ke Jesu bane bafumanwa bale ditabeng tsa Bibele hoba ke yona etlang laola kereke. Tsela yaho sekopane ene ele mathata. Batho bakopana ka Bibele hone hosa tshwane leho thuswa.
Boholo ba kereke ena ene ese lebaka ho bona.
MATTHEU18:20 Hobane moo holeng babedi kapa babararo, ke teng hara bona.
Empa kereke ya Roman Catholic ebolela hore ke yona ekgolohadi lefatsheng. Bishop Siricius (384 – 399 AD) ebile wa pele mobishopo wa Roma anahana maemedi Pope sebolelang ka puo ya Italia le Latin ke “papa” ka puo ya Greek ke “pappas” sebolelang “Ntate”. Empa Jesu oseke wa bitsa motho “Ntate”.
MATTHEU 23:9 Leseke la bitsa motho wa lefatshe Ntate: hobane Ntate wa lona, o Lehodimong.
Ka 400 AD mobishopo wa Roma one anka kotara ya tjhelete eneng e etswa ke kereke y Roma. Ka nako ya Leo I (440 – 461 AD) mobishopo wa Roma o ile a amohela mokgwa wa moprista emoholo wa pagane Pontifex Maximus (ka leleng Pontiff ). Leo one abatla mobishopo wa Roma, ya bitswang jwale Pope, hokaba emoholo bishopo wa kereke tsohle. Leo one anka mmuso wa Papal jwalo ka matla atswang ho Mohalaledi Peterose ka boyena. Jwalo ka Pope ha ane abolela hore ke moemedi wa Peterose leya mobuellang. Yena ka boyena abolela hore ke yena feela.
Ka 452 asusumetsa Attila eleng leloko la Hun ho hlasela Roma. ka tsela eo ahatella Huns hoka fana ka matla ho Pope eo eneng ele yena feela ya nang le matla hotswa Roma polaong esehloho ya setjhaba sa Huns. Empa lemo tse tharo kamora moo Gaiseric wa Vandal mme akena aleleka Roma ka matsatsi a 14. Pagane Roma ene e eshwa ke kereke ya Roman Catholic mme eba ya bohlokwa haholo. Hose thuso hotswa mmusong wa Roma, Pope one aba le matla aho tsamaisa Roma.
Augustine (354 – 430 AD) ene ele mongodi ya nang le tshusumetso ekgolo Bokresteng ka nako eo. O ile akgethwa hoba bishopo wa Hippo mane Leboya la Africa ka 395 AD. Ho putlama ha Roma ho Alaric wa Goth ka 410 AD ha Ma-Goths a wela matsohong aya hlometseng Augustine, mme a arabela ka hore “Motse wa Modimo”. Haeba ke motse o moholo lefatsheng (Roma) one okawa, a iphumana ahatelleha ho kaba tlasa kereke ya Roman Catholic hore batho ba itshwarelle ho yona. Kgetho ya yona ya kereke ya Roman Catholic ene ele yona feela sekolo sa Roma seneng sephonyoha mmuso wa Roma. Mohlala, bohare ba bophelo ba Roma bothabisang ka lemo tse 390 tsa Colosseum, teatere ekgolo lefatsheng, eahilweng ka 70 - 80 AD mme kajeno enale ho kabang, batho bakabang 400 000 le dipoofolo tse millione tse ileng tsa eshwa ka baka la tsela ya Roma. Polao ena, ka taba ya ho makatsa, tokafatso ya thetso ya Daniele ya mmuso wa Roma oo eleng sebata. Empa ele sebaka sa Lateran, senehang bishopo wa Roma ka312 AD, odutse ele sebaka sa Pope ho fihlela ka tsatsi lena. Sena sa bonahala ele sefanang ka moelelo ho kereke ya Roman Catholic hore ebe kereke ekgolo lefatsheng lohle, kakgo botjha ya Augustine ya hola ya pholoso ka kereke ya Roma feela. Ke kereke ya Roma feela efanang ka sacramente eka pholosang batho.
Augustine anka pholoso matsohong a Jesu jwalo ka Mopholosi, mme aebeha matsohong a baprista ba kereke ya Roman Catholic le bobishopo. Aetsa phoso ya botho. Sena ene ele ho kgutlisa tsela e ileng ya hloleha ya bapritsa ba Selekane Sakgale.
Bonikola, ene ele pholoho eka hodimo, ya hola hoba thuto ho Augustine.
Babeha ditshwantsho ka hare ho Kereke, ba beha baprista ka hare ho lebokoso la maipolelo, mme ba beha Pope hoba hlooho ya Bokreste. Eo ke Evangedi ya Judas. Yaba kamora moo, ba aha dikolo hoka ruta batho eseng Lentswe la Modimo. Yaba bafana ka digrata tsa bongaka, PhDs. Baapostola bapele ha baka baaha sekolo sa Bibele.
Tjhesehong ya hae ho bopa kopano, Augustine o ile ahatella hore hobe le kopanoO ile abona kereke ya Roman Catholic jwalo ka mokgatlo wa lefatshe. Ka tsela ejwalo o ile anka kgato eo. Ka tsela eo one athabetse seo, mahloko, le kotlo. Maikemisetso a hae ene ele ho tlosa batho ho Mangolo; o ile a hatella seo, tlhokofatso, le polao. Ba bang babo rahistori ba mmitsa moapostola wa qoso. Phoso ekgolo haholo. Millione tse leshome tsa batho ba kereke ya Roman Catholic tsa bolawa ka sehloho mane Europe le 15 million ya Ma-India mane South America, Mexico, le Cuba moo bahapi ba Spanish bafihletseng ka lemo tsabo 1500s.
Ka 321 AD mmusi wa Roma eleng Constantine adumella monehelo wa diwili tsa masimo abatho. Kereke ya qala hoba le meaho ya yona. Ebatla hoetsa Constantinople ho aha mahareng a 225 le 330 AD) motse wa Bakreste, Constantine afana ka leemedi la Pontifex Maximus (Pontiff kapa moprista emoholo wa diphiri tsa Babylona) ho pagane Roma. Leemedi lena la emela Pope Leo I mane lemong tsabo 450 AD.
Constantine one anale bonnete ba hore sena setla arohanya Bakreste. Ke lona lebaka a ileng akenya melao ya dipolotiki. Kereke ene enale kopano etshanehang haholo ka seo. Mmuso wa nka qeto ya hoetsa seo molao, bane bare tse hlokahalang dikahare ho Bibele. Lebotho le matla la tshepe la mmuso wa Roma wa kena tumelong ya sena, mme ele ho nehelana ka matla ho kereke ya Roman Catholic. Constantine afana ka baka sesetle sa Lateran sa thaba ya Caelian ho bishopo wa Roma ka nehelano ekgolo ya Roman Catholicism eneng enka sebaka sa ntho enngwe le enngwe, jwalo ka mmusi ele hlooho.
Ena ene ele phoso ekgolo elatelang. Jesu, Lentswe, lene lese ese lona taba ya hoqetela.
Radipolotiki Constantine o ile afetoha hlooho ya kereke ya Roma e ileng yaeba mmuso wa Roma. Ka tiiso ya ba bangata, yaeba yena mmusi wa kereke ya Roma. Ena ene ele qeto ekgolo haholo. Kereke ya qoswa ka lemo tse ngata.
Kamora lekgotla la Nicaean ka 325 AD, Constantine anna anka karolo meketeng ya Bakreste jwalo ka Paseka ka tsatsi la 14 la kgwedi etletseng. Esita le kajeno hase ele Easter eketekwa ha kgwedi etletse. Constantine o ile afedisa seo lekgotleng la Nicaean ka qeto tsa hae. Banna ba itukisa.
Theodosius afetoha mmusi ka 378 AD mme aqosa mapagane, mme hamorao akenya molao wa kereke ya Roman Catholic. Kereke ya Roman Catholic ka molao ya qalella hoqosa, katlase ho lemo tse lekgolo. Sena ene ele tholwana tsa kereke.
Mohalaledi Augustine (AD 354-430) aruta hore diphoso ha dina tokelo Hoya ka thuto ya Augustine, ya bohale "ka moferefere" one adumella seo. One aetsa hore badumedi le bahedene balwane asa tlise lerato. Oka bolaya leho sotla Mokreste. Obile afumana tsela ya hore batho bakereke babe le madi matsohong: pherekano mahareng a Kereke le mmuso, mang kapa mang ya neng a ahlolwa ke kereke one alokela ho fumana kotlo.
Ka lemo sa 385 AD mobishopo wa Spanish Priscillian o ile afenethwa ke mmuso wa Maximus hoya ka kopo ya bobishopo ba Spanish. Sena sa bula menyako ya dipolao.
Pope Leo I (440 -461 AD) alaela hore Kereke ehlokofatse batho.
Mmusi wa Kereke Justinian ahlahisa melao ekgahlano le seo ka AD 527 le 528. Hotloha ho Mohalaledi Augustine ho leba lemong tse pele, mme bongata badumella hore ba bolawe.
Mohalaledi Thomas Aquinas (1225 – 1274 AD) anahana hoba tjhesa baphela.
O ile aba angola,
“Ho ntlha tse pedi tse lokelwang ho shejwa: ya pele, ka hlakoreng la bona; enngwe, ka hlakoreng le leng la Kereke. Ka hlakoreng le leng ke sebe, moo eleng hore feela haba hloke tshwarelo feela, empa ele hape ho tloswa sebeng. Hobane sena sebobebe hoka senya moya, ho nale tjhelete, eo eleng yona elaolang bophelo nakwana. Moo tjhelete eetsang sebe sohle, eleng lona lebaka leo, hang feela haba qeta ho lokollwa, eseng ho ahlolelwa lefu”.
Saint Thomas Aquinas
Motjhini wa polao wa qalella.
Ka tsela ejwalo peo eo, eileng ya jalwa ke Constantine ya tshellwa ke Pope Leo I ya hola ka polao ka nako ya Mengwaha e Lefifi hofihlela Mo-Counter-Reformation e ileng ya kgalengwa ke Martin Luther. Ho tloha nakong eo, mme yaba ho qalella sena. Sehlopha sa Bakreste Goslar mane Germany ba ileng bahana ho bolaya dikgoho 1051.
Batho bane ba nahana hore Constantine one a loketse “ho tlisa Bakreste ba pagane ho Bokreste.” Empa Constantine ene ele morapedi wa letsatsi eo eitseng lefung la hae akolobetswa “a atleha” ho “kenyeng” Bakreste ho pagane kaho kenya ntho tse ngata. Lentswe kereke lebolela “ba bitsitsweng” hotswa lefatsheng.
Kopano ya kereke ya Roman Catholic ke Mmuso ka katleho ya sepolotiki. Ese puo ka seo, kereke ya Roman Catholic ya nka matla ao aneng alokela hoba a Jesu. Puso ya nakwana ya kereke ya Roma ya rua yaba le matla a sepolotiki le puso ya seo. Empa Mmuso wa Roma oo kereke eileng ya rekisa ka moya wa yona ho ona ka 476 AD.
Tertullian (nakong ya lemo sena 160 -225) o ile a qala ka Trinity (“trinitasi” ka puo ya Latin) ho hlalosa baka tse tharo tse arohaneng “taba”. Empa hoya ka yena, ke Modimo Ntate feela ya nang le tokelo. Dipaki tsa Jehova dinale mohopolo oo ka Boraro.
Constantine o ile a bitsa Lekgotla la Nicaea (ka hlakoreng la leboya la Pergame) hoka tiisa ntlha ya boraro. Kereke ene ebona Medimo emeraro. Constantineo ile ahlahisa taba ena eseng Mangolong “hantle” hotswa filasofing ya SeGereke. Lena ke lefatshe le lokileng. Batho ba bararo hloohong ele nngwe (leha ekaba seo sebolelang). Ka bobishopo ba 318 bane ba leka ka tsela tsohle hoka tiisa sena. Hone hosa kgonehe “moya” ke seo. Bohle re nale moya leha resa tsebe seo. Ona ke moya osa tsebahaleng, empa leha resa tsebe hore hoetsahalang.
Hare kgone hoka hlalosa maemo a motho.
II BAKORINTHE 12:4 Kamoo a ileng ankelwa paradeising, mme a utlwa mantswe ao akekeng awa hlalosa, ao hoseng motho aka wa hlalosang.
I BAKORINTHE 2:9 Empa jwalo kaha ho ngodilwe, Mahlo ha asoka a bona seo, kap hona ho utlwa seo, kapa ho kena ka pelong ya motho, ntho tseo Modimo Odilokiseditseng badumedi.
Ka tsela ejwalo kamoo reka nahana hore Lehodimo leka tsela efeng. Hokaba jwang ho hlaloseng Modimo? Leka ho hlalosa Modimo ka mohopolo wa botho. Modimo ke Moya bohle re tseba seo. Ka tsela eo Constantine, asusumeditswe ke Satane, aleka hore kereke ehlalose Modimo. Bopelo mpeng ba bona, bobishopo ba nahana kaho etsa sena. Tse ding tsa dintho dia etsahala. Mosadi o emetse kereke. Ka tsela eo mosadi ho Tshenolo 17 ke kereke. Haeba re nale leemedi le lokileng kapa le nepahetseng, ebe re senola diphiri.
Empa tse ding tsa diphiri ha disenolehe. Diaduma tse supileng ho Tshenolo 10 dine disa ngolwa ka hare ho Bibele. Ka tsela eo ha rena leemedi ka taba eo, mme ka tsela eo hare kgone ho hlalosa seleng siko ka hare ho Bibele. Ka tsela eo ke sona seo feela seka hare ho Bibele seka hlaloswang.
Leano le leng la mano, mohlomong ho boqhekanyetsi baka nako tsohle, bosebediswang ke Satane ene ele ha Satane a sebdisa Constantine hoka hatella bobishopo hohlalosa Modimo Osa bonweng ka filasofi ya SeGereke.
Mohlala ke ona ho sena. Mahlale ha atsebe hohang ka matla. Sohle seo baka sehlalosang ke dipalo palo. Reka bala matla. Reka qala formula ho hlalosa eneji ha ele teng. Empa haele hantle keng eneji ena? Hare tsebe.Ho leka ho hlalosa sena. Re bua ka “maemo” a eneji. Empa lentswe “leetsa” lehlalosa seemo. Leha hole jwalo, eneji haena sebopeho. Ka tsela eo ho phoso hoka hlalosa eneji. Eneji edutse ele eneji. Haele nneteng haho lentswe leka hlalosang eneji. Modimo ke Moya, mme hare utlwisisi moya . Hare bone meya. Ka tsela ejwalo re lokela ho hlola feela le se bolelwang ke Bibele ka Modimo.
Empa ho leka ho hlalosa ha bobishopo ho bolelwa batho ba bohlale haholo, rafilasofi wa Mo-Gereke, hoka fumana menahano emeng. Borafilasofi ba Ma-Gereke, ele mopagane, oile afumana mohopolo ho molao wakgale wa pagane wa meetlo, Babylona le Egypeta, bao mohopolo wa meetlo ya pagane. Ena ene ele mehopolo emetle haholo eo. Empa hoba bohlale haho bolele hore mohopolo oo olokile kapa ofosahetse. Banna ba bohlale baile baetsa bomo ya atomiki empa ha dia loka kamehla.
Boraro bona bakena mahareng a bodumedi mane Europe, Egypeta, haufi le botjhabela, le Asia. Sena sekenyeletsa boraro bohalalelang, kapa taolo ya botshehadi, bodumedi ba Ntate-Mme-Mora, kapa mohopolo wa hlooho tse tharo, kapa fahleho tse tharo hloohong ele nngwe. Babylona le Assyria asebakeng sa mohopolo oo mmoho. Babylona ya hapa Assyria pele ho Nebuchadnezzare, hlooho ya kgauda ya seemahale sa Moditjhaba sa Daniele, saeba pusong. Ka tsela eo sa leba Assyria ka mohopolo wa pagane yaeba karolo ya Babylona. Hlooho ke ntho ya ho nahana. Nebuchadnezzare akopanya mohopolo wa Babylona le wa Assyria anahana hore ke bohlale.
Mmapa olatelang ke wa Assyria o haufi le Babylona. Karolo etala mmapeng ene ele mmuso wa Babylona.
Kelello ya pele ya boraro e ile ya qala mane Assyria. Ebontsha Modimo ele hlooho mmoho le hlooho tse ding tse tharo. Hlooho ka boyona ebontsha seo.
Hone hole teng mebuso emengata Babylona ya Nebuchadnezzare.
Hobaneng ha seemahale sa Daniele seqala ka mmuso wa Babylona? Hobane Boprista ba Babylona bodumellana le botrintasi ba Assyria le boprista boboholo ba diphiri tsa Babylona tse kenellang ho kkwana-hloko ya pagane etswaetsang Bakreste jwalo ka lefu. Daniele e ile ya ikutlwela jwalo ka botrintasi ba thumelo ya pagane ka mohopolo okotsi haholo ya Selekane Sakgale jwalo ka ngaka enngwe le enngwe, one arerile ho latela diphiri tsa Babylona ka mohopolo wa botrintasi, ka tumelo ya pagane. Empa ene ele tsela ya teng eo, mme Ma-Gereke ane atla kena lemong tse makgolo ammalwa atlang, ka ho polisha kgopolo ya Medimo e meraro hloohong ele Nngwe.
Ho fihlela Pontiffi kapa mopritsa emoholo wa dipphiri tsa Babylona dine dibatla moo dika ipatang teng Persia ya hapa Babylona, ka tsela eo moprista emoholo Attalus abalehela Pergame. Pergame mme seo saetsa hore Mongwaha ona wa Kereke obe le lebitso. Ka lemo sa 323 BC Alexander one ase ahapile MaPersia mme a ipitsa modimo. YabaPergame ya hapuwa ke mogenerale wa mabotho a Alexander aneng abitswa Lysimachus ya ileng a ipolela ele modimo morena. Mohlahlami wa hae Pergame ene ele moprista ya moholo ya neng a etella pele mekete ya Babylona, ya neng le yena aipitsa modimo morena. Modimo morena wa moprista emoholo wa Pergame, Attalus III, o ile afana mmuso ho Roma ka 133 BC. Ene ele hona moo honeng hole taolo ya Pope Leo I, hoya mane ka 450 AD, aqala ho bitsa Pontiff kapa moprista emoholo wa diphiri tsa Babylona.
Pono ya Daniele ya seemahale sa Baditjhaba se senola diphiri tsa Babylona ho tloha Selekaneng Sakgale. Johanne Mosenodi ka nako eo, Selekaneng Sesetjha, o ile a senola kereke ya Bakreste eo qetellong etlang ho bitswa Diphiri tsa Babylona jwalo ka seotswa ka baradi ba Ma-Protestanta.
Plato, mofila sofa wa Mo-Gereke emoholo, o ile akenya lentswe Triad. Lebolelang hore “boraro” hoya ka tlhaho.
Sepakapaka, Lefatshe, Metsi, Letsatsi, Kgwedi, Dinaledi, Popo, Tlhokomelo, Tshenyo
Ho bolelang hore Plato one abatla ho hlahisa mohopolo wa pagane modimo borarong ka tsela eo, abitsa triad eleng Tertullian (ka 155 – 240 AD) mane phetolong ya Carthage ho Latin jwalo ka “trintasi”.
Rafilasofi wa Mo-Gereke asebedisa seleng siko Mangolong “Bonngwe Borarong” le “boraro bonngweng” eleng sesa holang “Bonngwe ba Modimo ka Batho ba Bararo”. Constantine, ashebile mofilasofi wa Mo-Gereke, akenya seleng siko ka hare ho Mangolo “mohopolo”. Ntate le Mora batshwana. Haele hantle sena ha sena thuso hao sena Moya. Rekeke ra kgona le hore “essense” ebolelang. Jesu ofetoha seleng siko ka hare ho Mangolo “Motho wa Bobedi Bomodimong”. Bobishopo haele hantle bane bafuralla Mangolo ka ho leka ho hlalosa seo baneng ba sebolela. Thuto ya Trinity ene esafele ka tsela ya babishopo ba Roman Catholic ka mehopolo ya mengwaha.
Empa bane ba nale mehopolo emengata ka botrintasi hoya ka pagane.
Egypeta eile ya hlahisa botrinitasi jwalo ka batho ba bararo badutseng teroneng. Batho-people-in-onle and Seb (kapa Set) ene ele botrintasi ba Egypeta.
Amon Ra kapa Amun Ra, Ramses, le Mut ene ele enngwe ya botrintasi ba Egypeta.
Sena hase ntho entle bakeng sa Bokreste. Hare lokele hoka bona Modimo Adutse teroneng hape hole Mopholosi (Ke Mang Jesu) kapa Aeme pela Hae.
ISAIA 43:11 Nna, esita Nna, Ke Nna Morena; ntle ho Nna haho Mopholosi.
Empa setshwantsho se latelang sebontsha seo eleng botrintasi. Enka mohlala ho ketso ya Egypeta. Leha ele hore sena ke seseng setshwantsho.
Hlooho tse Tharo Mmeleng ole Mong, jwalo kaha ho bonahala mona wa Hindu.
Seo kereke ya Roman Catholic eentseng mohopolo oo kaho pagane, diaparo le dipuo Bokresteng. Pagane e entsweng Bokreste.
Kereke ya Roman Catholic eneng etsebahala ho pagane jwalo ka kolobetso.
JOHANNE 1:18 Haho ya kileng a bona Modimo;
Ka tsela ejwalo setshwantsho sa rona sa Modimo hase sona.
Seroki seseng peneng tsa sona Chick sehlalosa Modimo ka tsela ena:
Hlokomela sena, sena ekare setshwantsho sa nonyana botrintasi ba Assyria, setshwantsho sa leeba Moya o Halalelang.
Ntate ha ana setshwantsho sa Botho. Leeba hase motho. Setshwantsho sena ekare batho bababedi. Sena keho leka hoka etsa Moya o Halalelang.
JOHANNE 5:37 Mme Ntate ka Boyena, Aleng kaho Nna, Ke Paki yaKa. Ha le soka le utlwa Lentswe la Hae, leha ele ho Mmona.
Ho nahana Modimo, eo Eleng Moya, hoba kgahlano le Mangolo. Hare lokele hoetsa seo.
Ebe Chick osebedisa kganya tse tharo ho hlalosa Bomodimo, ka lengeloi le eme pela tsona. Empa Bibele ere Modimo ke Kganya, eseng Kganya tse tharo. Ka tsela ejwalo botrintasi ha boyo ka hare ho Bibele.
I JOHANNE 1:5 Ke tsena ditaba tseo re difumaneng ho Yena, mme re letsebisa tsona, Modimo ke Kganya,
Kganya tse tharo tsa setshwantsho sa Chick diemetse kganya ele nngwe esa bonahaleng. Kantle ho Mangolo rea lahleha. Ka tsela ejwalo leha ele eng feela kantle ho Lengolo, ha sekene ka hare ho Nnete. Sena ene ele hona ho entela kapa ho susumetsa botrintasi kerekeng ya Bakreste mane Nicaea. Haho motho yaka hlalosang Trinity, haho yaka hlalosang sena “Modimo Mora” kapa “Modimo Moya o Halalelang” leha ele hore ha seo Mangolng “Modimo Ntate” Oka hare ho Mangolo. Empa Botrintasi habo hlalose sena.
Ka nako ena bobishopo bane baphihisana ka Ntate le Mora ele Batho babedi ba arohaneng. Sena ke mohopolo osakang wa hlaloswa entse ele sephiri. Ka tsela ejwalo ke Sephiri sa Babylona saqala ka kereke ya Roman Catholic.
Pale ekgolo pagane Gibbon ere, “Bokreste ba hapa bopagane, empa ebe bopagane bosenya Bokreste”.
Hoka hlalosa thuto ya Trinity, kereke ya Catholic e ile ya lokela hoka iketsetsa tsela ya yona. Catechism of the Catholic Church.
Hoya ka thuto ya Trinity, Ntate le Mora baya lekana hoya ka thuto ya Trinity.
Empa Bibele ehanana le taba eo.
JOHANNE 14:28 … hobane Ntate o moholo ho Nna.
Hoya ka Trinity, Modimo Ntate ofapane le Moya o Halalelang.
MATTHEU 1:20 Empa yare asa nahana tsena, bonang, lengeloi la Morena la mohlahela ka toro, lare, Josefa, mora Davida, setshabe ho nka Maria mosadi wa hao: hobane seemotsweng ke yena kesa Moya o Halalelang.
Motho ya kenyang peo ka hare ho mosadi ke yena ntata ngwana. Ho bolelang Moya o Halalelang, o ile wa kenya Peo, kahare ho popelo ya Maria, olokela hoba Ntate. Ngwana, Jesu, jwalo ka Motho, Akeke Aba le Bontate ba babedi.
Thuto ya Trinity ehlalosa ha Kreste ele wa Bobedi Bomodimong. Empa Bibele ekgahlano le sena kaho hlalosa ha Bomodimo kaofela bole ho Jesu ka Nama.
Bakolose 2:8 Letle le iponele le seke la thetswa ke motho ka bohlale ba hae, hoya ka meetlo ya batho, le ka ditaba tsa lefatshe, eseng kamora Kreste.
9 Hobane ka ho Yena ho dutse Bomodimo bohle ka mmele.
Paulose ore hlokomedisa hape ka bohlale ba batho ba SeGereke ka Bokreste bore lahlang eseng Bibele. Haeba Modimo ele Batho ba bararo bafapaneng, jwale Lebitso la Modimo ke Mang? Ka mantswe amang, Lebitso la Ntate, Mora, le Moya o Halalelang? Haeba odumela Ntate, Mora, le Moya o Halalelang ele batho bafapaneng, ka tsela eo okeke wa fumana Lebitso la Modimo. Ka tsela ejwalo haho Modimo bakeng sa Bakreste.
Ke lona lebaka leo balatedi ba Muhammed bahanang taba eo baphahamisa lebitso la Modimo wa Muslim eleng Allah. Taba ena hantle ntle. Modimo Olokela hoba le Lebitso. Ebile kamora lemo tse 1700 hamorao, mme kereke entse esoka efumana Lebitso la Modimo.
“Motho wa bobedi Bomodimong” ke taba esiko Mangolong.
“Motho wa boraro Bomodimong” ke taba esiko Mangolong. Motho enwa wa boraro ke Moya o Halalelang le teng hase Lebitso ka hare ho Bibele. Batho ba bararo bahlaloswang ka Bitso le le leng, Jehova le Jesu, seo hase kene hohang feela.
Empa haho Lebitso ho tseo tse tharo. Rea leboha ho Botrintasi, Modimo wa Bakreste ha ana Lebitso. Sena ke sephiri Babylona sekeneng ka hare ho kereke. Edutse ele sephiri ka lempng tse 1700 hamorao.
Setshwantsho sabo Trintasi sa France. Haho Lebitso la Modimo ho taba ena ya Bakreste. Hlokomela dikrone tse tharo hloohong ya Pope erwalwang ke Modimo Ntate.
Rubens (1577 -1640), setaki se seholo, o ile a etsa setshwantsho sa Botrintasi. Modimo Ntate jwalo ka monna moholo. Otla hlola kapa ho phela nako ekae haeba atsofala?
Ntho emakatsang ka Botrintasi ke hore bohlahisa batho ba babedi hobane leeba hase motho. Bibele haere bolelle hore Moya o Halalelang ole ka tsela eo. Leha ele Lebitso la Hae. Ka tsela eo setshwantsho seo hase sona. Ka tsela eo ho Mmontsha ele Leeba keho Moetsa motho wa boraro. Ke hona moo sephiri sa Botrintasi seleng ka teng. MaGereke arata ho ngangisana ka tsela eo, kapa ele sireletso ya nnete kapa phehisano feela. Ha feela baphihisana. Ka tsela eo ngangisano ka Botrintasi etswella ka mengwaha emengata, empa baatlehile ho kgelosa Bakreste ba bangata ho thulana le Bibele. Hoo, katleho ya Botrintasi entseng etswella. Mme sena seitshetlehile ho mohopolo wa Segerike ka tsela ebetlilweng ya medingwana yapagane Babylona le Egypeta ekeneng kahare ho kereke.
Lekgotla la Nicaea ebile phoso ekgolo bakeng sa kereke.
Baile ba amohela modimo wa Botrintasi boitshetlehileng hodima bodumedi ba pagane (Mohlala Isis, Horus, le Seb ene ele botrintasi ba Egypeta).
Ba ile batlisa radipolotiki eleng Constantine ka boetapele bakereke.
Ka baka la dipolotiki baile ba hlahisa lentswe “essence”, le ileng la nkuwa ke boramahlale ba Magerike, ho tumelo ya Bakreste ya Bomodimo.
Mohopolo wa Magerike yaeba motheo wa kereke wa Bakreste.
Sena sa bula monyako ho mohopolo wa Magerike jwalo ka Triad Plato, boraro bonngweng, Modimo emeraro bonngweng, Modimo Mora, Motho wa Bobedi Bomodimong. Constantine one abua Latin ka tsela eo phetolelo ya Segerike Triad jwalo ka lentswe la Latin eleng Trinitase, ebitswang Botrintasi. Mane bophirima ba bua puo ya Latin ka tsela ejwalo Botrintase batuma.
Ho nka qeto a batho ba bararo, haho kgonahale hore Modimo Abe le Lebitso bakeng sa batho ba bararo. Ka tsela eo sena sa leba maemeding, Ntate, Mora, le Moya o Halalelang. Empa haho leha leleng le Trintasi leka re bolellang Lebitso la Ntate, Mora, le Moya o Halalelang.
Ka tsela ejwalo Modimo wa Triune wa Bakreste ha ana Lebitso.
Ke lona lebaka leo Bakreste basa kgoneng ho kolobetsa ka Lebitso la Jesu Kreste, tsela ya kolobetso ya Peterose. One anale dinotlolo tsa Lehodimo, eseng rona.
Mabitso anyefolo hoka hlalosa Modimo. Haho moetsadibe aka rohakang Lebitso la Modimo, Mora, le Moya o Halalelang. Jesu Kreste One A ikana kamehla. Ke bile ka utlwa monna wa Muslim a ikana ka Lebitso la Jesu Kreste. Ka tsela eo baetsadibe ba ikana ka Lebitso la Jesu eleng Lebitso la Modimo, ha Modimo Afetoha motho. Bakreste ba iphapanya nnete ena.
Phoso ekgolo e ile ya qala mane lekgotleng la Nicaean leneng lele hole le mohopolo wa Bibele ene ese nnete. Kereke ene elokolohile hoka kenyeletsa mehopolo ya bona. Esita le kajeno baruti ba Bibele bantse baruta seleng siko ka hare ho Bibele. Haba kgotlwa, ba botswa hore naebe thuto ya Botrintasi ke nnete na? “Eya”, ke karabo ya 99 % ya Bakreste kajeno. Ebe baruti bathabela seo Botrintasi ha boyo ka hare ho Bibele mme o amohela nnete, ka tsela ejwalo bane ba lokela ho ithuta Bibele. Lebokoso la diphoso laPandora le butswe.
Paulose oboletse hore sena ke thohako
BAGALATE 1:8 Leha ele mang kapa mang, kapa lengeloi letswanglehodimong, lerera enngwe Evangedi efapaneng le ena, lengeloi leo ebe thohako.
Diphiri tse siko Mangolong tsa Babylona diile tsa kena ka hare ho kereke. Bongata bophisisana ka Botrintasi mongwaheng ona. Empa sena haseaka sa thusa letho hobane batho ba phehisana ka sena batho baya sedumela. Sena se ile sa bula monyako bakeng sa thuto tse siko ka hare ho Bibele. Hantle ntle, sena se ile sa bulela bopagane monyako wa ho kena ka hare ho kereke. Hoka hapa kereke ya pagane le moetlo wa pagane. Chaldeans badumela matsatsi a 40 a Lent moo ho fanwang ka seseng matsatsing a 40, pele ho mokete wa Ishtar. Sena se ile sa kopitswa ke Bakreste ho tloha ho Ishtar hoya ho Easter. Haeba oetsa leeto la pagane tlasa lebitso la Bokreste, ebe ho lokile. Ba bolela seo. Millione ntse dietsa seo.
Pagane enale dibano le monko ka hare ho seo. Sena se ile sa nkuwa ke kereke. Sebonahala selokile, na Modimo Odumela sena. Ba bolela jwalo. Empa bahloleha ho bontsha sena hotswa Selekaneng Sesetjha. Hantle ntle, mme sena setshopodi haholo, ho fana ka mohlala wa sena Selekaneng Sesetjha. Bane bakopanela ntlong. Tempele ene eahilwe kae Selekaneng Sesetjha. Ha Constantine aemisa ho bolaya Bakreste o ile afana ka meaho bakeng sa pagane ebe ditempele bakeng sa bona. Pagane, eneng elebella tsela ya Nimrod le tora ya hae ya Babele bakeng sa tsoseletso, ka kaho ya hae ya ditempele hore esupe hodimo moo medimo ya hae edulang teng, jwalo ka tora ya Babele.
Hobane tempele tsa pagane dahilwe ka ditshepe, ha Bakreste baqala ho aha jwalo le bona, kaho qopitsa ditepisi.
Bakreste baqala tsela ya pagane ya mekete ya bona pagane.
Mekete ya selemo ho keteka Ishtare who ya ileng a theoha ka lehe le leholo nokeng ya Eufrate ha aqhotswa. Mahe a bedisitsweng a Pagane apentuweng ka mmala efapaneng. Takatso ya bona ya thobalano ya mmutlanyane emengata. Mekete ena e ile ya etsa mahe a Easter le mmutlanyane ya Easter.
Diemahale tsa pagane dintse dietswa le jwale, ka lefatshe lohle, bakeng sa mafelo abeke a Easter ke Bakreste.
Mme le ngwana baadimilwe mane Babylona mohopolo wa Semiramis, mosadi wa Nimrod, le mora wa hae Tammuz.
Sena ke hobane Isis le Osiris kapa Isis le Horus mane Egypeta. Isi le Iswara mane India. Venus le Jupiter mane Roma.
Mme le Ngwana Maria le Jesu ya tlala lefatshe lohle.
Seemahale sena sa Maria ka moqhaka jwalo ka Mofumahadi wa Lehodimo. Seemahale sa pagane bakeng sa pagan bakeng sa mofumahadi.
Semiramis hale hantle bare ke Mofumahadi wa lehodimo. Kereke hantle elatetse tsela ya pagane.
Semiramis ene ele mofumahadi wa lehodimo arapelwa ka baka lahore hothwe ke mofumahadi wa kgwedi ho bolelang hore ke phaphatha etjhidikwe.
Mola oo oetsang “T” kapa “+” ene ele phaphatha epakang mora Tammuz. Kereke ya Roma ekgethile “sefapano” jwalo ka phaphatha etjhidikwe.
Kadi 25 Tshitwe ho ketekwa tswalo ya hae (eqadileng ka 274 AD ke mmuso wa Roma Aurelian) ya fetoha tswalo ya mora. Ketek mane kerekeng ya Roman Catholic ene etsebahala jwalo ka mmissa. Ka tsela ya Bokreste. Sena sakgutsufatswa jwalo ka Mmisa wa Kreste eleng keresemese. Kamora nako batho baelellwa hore sena hase amane le Kreste, yaba etsa sefapano hore ebe X mme Keresemese yaeba Xmas eo re etsebang kajeno.
Yaba re kgabisitse sefate sa Keresemese.
JEREMIA 10:2 Hoitswe ke Jehova, leseke la ithuta tsela tsa bahedene, waho lebella matshwao lehodimong; hobane tsela ya bahedene eya kgelosa.
3 Hobane meetlo ya bona ke lefeela: baye bareme sefate morung, mesebetsi ya motho, ka selepe.
4 Ebe baekgabisa ka silefera le gauda; baesebetse ka noto le dipekere, hore seseke sa sisinyeha.
5 Baratha sefate sa palema, hase bue: hase etse letho, hobane sekeke sao etsa letho. Oseke wa setshaba; hobane sekeke sao etsa bobebe, leha ele ho o bolaya.
Re bolellwa hore ena ke tsela ya bahedene. Empa mekgabiso ya Keresemese mehopolo ya bahedene.
BAGALATA 4:10 Le lebella matsatsi, dikgwedi, le dinako, le dilemo.
11 Kea tshaba bakeng sa lona, esebe le sebeletsa lefeela.
Selemo le selemo ka tsatsi la Keresemese ka 25 kgweding ya 12. Paulose yaneng asa thabiswe ke sena sa kereke ya Roma kamora 350 AD. Hae yaka yare batla seo Bibele hoka keteka matswalo. Ho bolelwa ka mekete emmedi ya matswalo, kewa Faro le Heroda. Bobedi ke babolai. Jwale re nahana hampe hobane haho tsela ya hore badisa baka disa dinku serameng hobane mane Palestina ke lehlwa ke mariha. Jwale o nahana hore seo sethabisa Modimo?
Empa mekete ena ya pagane eketekwa selemo le selemo. Bakreste batshwasehile hoo bakekeng baetlohela mekete eo. Ba bile bafetotse Bibele hore ba bohlale ba botjhabela bafihletse Jesu setaleng. Seo ke taba yaho sireletsa ho reka dimpho. Haele hantle ntle babohlale bafihletse Jesu ka tlung ele ngwana, eseng lesea. Empa Bakreste ba bangata bahanana le taba ya Jesu.
MATTHEU 2:11 Yare haba kene tlung, bafumana Ngwana ke mmae Maria, mme bawa ka mangole, mme ba Morapela: mme yare haba butse dimpho, ba Moneha tsona; gauda, dibano, le mmyra.
Empa diphiri tsa Babylona diile tsa kena ka hare ho kereke ka 325 AD mane lekgotleng la Nicaea ka tshusumetso ekgolo ya Bakreste ke lona lebaka leo re iphumanang rele mona kajeno. Kandelara e emetse kereke ka nngwe ho mengwaha ya kereke. Kganya ya sebele rea ebona entse ethothofala. Lenyalo la dipolotiki le bopagane, kereke ya leshano esutha hanyane hanyane ho kereke ya Selekane Sesetjha ya baapostola. Boetapele ba batho banka sebaka.
TSHENOLO 2:12 Ngolla lengeloi la Pergame; ke tsena taba tse bolelwang ke ya tshwereng sabole entlha tse pedi;
Sabole ebolela ntlha tse pedi. Bibele ekopanya Selekane Sakgale le Selekane Sesetjha.Kganya ya sebele ebontsha maqhubu le maemo. Jesu Nameng ke Motho, empa ka hare ho Yena ke motsamao wa Modimo.
Kereke tse supileng tse mane Asia ke: Efese, Smyrna, Pergame, Thyatira, Sarda, Filadelfia, Laodisea.
Metse etsheletseng ka mabitso. Empa haele Pergame ke lebitso la Segerike. Ebitswa Pergamum. Mane hoya ho 1850 moarekabishopo wa Ireland abotsa hore hobaneng Pergame ele ona feela motse wa lebitso la Segerike? Karabo ebile ya hore mongwaheng wa boraro (312 – 606 AD) mohopolo wa Segerike o ile wa kena mane lekgotleng la Nicaean ka 325 AD mme kamora lemo tse 200 phehisano ya qalella, qetello yaeba taba ya Botrintasi ba thuto ya Babylona e ileng ya kgukgunela kantle ho Bibele.
BAKOLOSE 2:8 Hlokomelang le seke la thetswa ke motho ka mehopolo ya lefeela, kamora meetlo ya batho, ka ditaba tsa lefatshe, eseng tsa Kreste.
9 Hobane kaho yena ho tletse Bomodimo bohle ka nama.
Lehano la thetso. Re thetswa ke mohopolo wa Segerike. “Lefeela” ho hlaloswa leshano.
I TIMOTHEA 3:16 Ruri sephiri sa Bomodimo seseholo: obonahetse nameng, A lokafatswa ke Moya,
Modimo Oile A etsa Mmele wa nama, ka Moya osa bonahaleng, wa tsamaya ka hare ho nama.
JOHANNE 14:10 Na lea dumela hore Keka ho Ntate, le Ntate Oka ho Nna? Mantswe ao kea buang hake Iqapele ona: empa Ntate ya ka ho Nna, ke Yena ya etsang mesebetsi eo.
Motho akase tsamaye hodima metsi. Empa Jesu Yena Oile Atsamaya hodima ona. Botlalo bohle ba Bomodimo bone bole ka ho Yena, seo sa Moetsa Mora wa Modimo.
Karolo enyane ya Modimo etsamayang ka hare ho lona ke yona ele etsang mora le moradi wa Modimo. Monna Jesu le Moya wa Hae wa Botho (bobedi dikopane) ene ese bokaofela ba Modimo, ke lona lebaka leo Jesu Abitswang Mora wa Modimo eseng Modimo Mora.
TSHENOLO 2:13 Ke tseba mesebetsi ya hao, le moo otsamayang, eleng moo Satane adulang: itshwarelle lebitsong laKa, oseke wa hana tumelo, esita le matsatsing a Antipase mohalaledi waka, ya ileng a bolawa hara lona, eleng moo Satane a dulang.
Hobaneng ha Cyrus a ile a hapa Babylona, moprista emoholo kapa Pontiff wa diphiri tsa Babyloniana abaleha ka boprista ba hae aya Pergame. Ka botjhabela, morena oya rapelwa jwalo ka modimo, empa sena ene ese sabohlokwa mane bophirima. Alexander e Moholo o ile a hapa Persia mme ankuwa jwalo ka morena, ke Magerike, ka baka la katleho ya hae ya sesole. O ile ashwa mme Lysimachus anka mmuso wa Pergame, hape a ipolela ele morena. Ha a eshwa Pontifi wa Babylona anka sebaka sa hae jwalo ka morena modimo. Hobane Pontiffi ya neng atlile Pergame o ile aba moketeng otsebahalang wa Belshazzare wa dijana wa Tempele wa Bajude, moprista enwa ya moholo wa Babylona o ile wa fetisetswa ho pagane jwalo ka wa nnete ke Pontiffi bohle pagane. Medimo marena BoPontiffi ba Pergame ene ele mafesandlebe ba Pontiffi hobane bane bahlaha Babylona. Modimo morena wa Pergame, Attalus III, a siya mmuso wa Roma ka 133 BC ha ashwa. Ho bolelang hore Pergame e ile ya qalwa ele setulo sa Satane sa diphiri tsa Babylona lemong tse kabang 400. Diphiri tsa Babylona diile tsatla Pergame tse patilweng tsa Persia empa Magerike a hapa Mapersia, diphiri tsa Babylona dikopane le bohlale ba Magerike. Jwale ke diphiri tse lokisitsweng tsa Babylona tse neilweng Roma. Empa haho Pontiff wa Roma ya ileng anka setulo hofihlela Julius Caesar areka sebaka sa Pontiff ka 63 BC. Tsela ya tatelo ya mekete eo ya Babylona eile ya neha Caesar matla. Matla a bopreista ba Babylona.
Empa sa Pergame ene ele hoba le matla haholo.
Sena ene ele setulo sa Satane ka matla a mmuso, takatso ya ho tseba tse ngata sa matla abotho, Mme baleka hoba le “Lentswe la Modimo” kapa “molomo wa Modimo”. Motho ya nkang sebaka sa Modimo. Ho kgumamela motho hona, empa eseng ho hlaha bophirima.
DIKETSO 12:21 Yaba ka tsatsi la setulo sa Heroda, a apara kobo ya hae ya borena, adutse teroneng ya hae, mme aba laela.
22 Mme setjha sa hoa, sare, ke lentswe la Modimo, eseng motho.
23 Mme hang feela lengelo la Morena la mootla, hobane ha aka a isa tlotla ho Modimo: mme ajowa ke diboko, mme a nehela moya.
I BATHESALONIKI 4:16 Hobane Morena ka Boyena Otla theoha ka Lentswe le matla, ka lentswe la Arekangeloi, leka modumo wa terompeta ya Modimo: mme bafu bashwetseng Moreneng batla tsoha pele:
Molaetseng wa kereke ya mongwaha yaho qela ya William Branham ke mohoo otsosang barwetsana ba robetseng. Balatedi ba hae bafosa ka hore ke “lentswe la Modimo” (jwalo kaha Heroda ane abolela "lentswe la modimo") ho nale hore ke lentswe la lengeloi la bosupa. Ba bolela hore William Branham hase motho. Roman Catholics dihlalosa ha Pope ele lentswe la Modimo.
Monyaduwa wa sebele wa Lentswe ke Bibele, eo Modimo Abuang ka yena.
Caesar o ile ashwa ka 44 BC mme ka 29 BC Pergame ya fumana tumello ya hore ba rapele le yena. Caesar ke monna wa pele Roma wa ho rapelwa jwalo ka Modimo. Ha asa phela, mmusi wa Roma eleng Augustus ya neng a lokela ho hlahlama hoba Pontiff o ile afana ka tumellano ho Pergame hoka morapela jwalo ka modimo.
Gratian obusitse ka 375–383 AD) ene ele mmusi wa Roma ya ileng a emisa taba ya Pontiff. Ho tloha ka nako ya bishopa Roma Leo I (440 – 461 AD), leemedi la Pontiff kapa moprista emoholo wa diphiri tsa Babylona diile tsa amohelwa ke kereke ya Roman Catholic.
“Lentse le tshwere Lebitso laKa”. Badumedi ba sebele ba ile ba tloha mane lekgotleng la Nicaea kapa baarohana le seo. Bane batseba hore sena hase Mangolong. Ba ile badula ele mohlala kolobetsong ka Lebitso la Morena Jesu ho nale maemedi a Ntate, Mora, le Moya o Halalelang.
“Bahalaledi baka batshepehang”. Sefate sa sebele sa morara, haele ka molao kereke ya Roman Catholic ya qalella ho qosa badumedi. Pope Leo 1 athabela ha kereke ya Catholic ebolaya badumedi. Ba hanang Botrintasi maphelo a kotsing.
“Antipas” ekare etswa ho Anti pappas. Ho Pope jwalo kaha Pope abitswa Ntate ya Halalelang. Le anti pappas ke lentswe la Segerike la ntate.
MATTHEU 23:9 Le seke la bitsa motho wa lefatshe ntate: hobane Ntate wa lona Omong, ya Lehodimong.
Ho hanana le Pope hone hole kotsi haholo. Ntate ke lelapa la hae. Ka tsela eo Pope, hoka bitswa ntate, hona ho bolela hore ke ntate wa kereke. Empa Kreste ke hlooho ya kereke.
BAEFESE 5:23 Hobane monna ke hlooho ya mosadi, esita jwalo kaha Kreste ele Hlooho ya Kereke:
TSHENOLO 2:14 Empa ke nale ntho tse mmalwa kgahlano le wena, ke hobane o itshwareleditse thutong ya Balaame, ya ileng a ruta Balake hoba sesitisa ho bana ba Israele, hoja tse hlajetsweng medimo, leho etsa bohlola.
Medingwana ene ekena ka hare ho kereke. Tempele ya Pagane ya kena ka hare ho kereke ka moya wa pagane ho bolaya Bakreste hore ebe bakereki. Seemahale sa medingwana. Diemahale tsa Jupitere saeba sa Peterose.
Kereke ke mosadi. Mohlola boetswa ke mosadi ya sa nyalwang. Bofebe boetswa ke mosadi ya nyetsweng. Ka tsela eo bohlola boetswa ke kereke ya Roman Catholic hobane haeya nyalana le Kreste. Haena monna. Bohlola ba semoya ke ntho e etswang ka popelo, eleng popelo ya semoya. Peo ena etla hola hofihlela Mengwaheng eLefifi. Diphiri tsa pagane Babylona dipolishitswe hantle ka mehopolo ya Segerike. Mekete emeholo ya pagane ya Bakreste-mane lekgotleng la Nicaean ka 325 AD moo kereke eneng e amohela mehopolo ya pagane ka mabitso a Bokreste. tsela ena ebohlale ya ho kenya thuto ya Botrintasi, Keresemese, sefate sa Keresemese, tsatsi la 25 Tshitwe jwalo ka matswalo a Jesu, Mahe a Easte, mebutlanyana ya Easter, mekete ya meaparo emetle ya boprista ya Babylona le bobishopo ka meqhaka ya bona dihloohong ka modimo wa bona wa hlapi Dagone.
Pope, Pontiff, ka meqhaka emenahane ha raro, mehato ya kereke, mekoko hodima kereke, bokardinale, arekabishopo, dimetropolitane, hantle feela sebe setshwasang sa ho ipata, thapelo bakeng sa bafu, kolobetso ya bana, Lebitso la Modimo eba Ntate, Mora, le Moya o Halalelang mehopolo esiko Mangolong.
Balake ene ele morena, radipolotiki. O ile akopana le Balaame hoka kopanya banna ba Bajude le basadi ba Moabe bakeng sa mokete wa Baalpeore. Bamoabe ene ese Bajude ba sebele ka tsela eo banna ba Bajude ba kopana le basadi ba Bamoabe. Seo ene ele bohlola. Modimo A bolaya mashome a mane a dikete tsa Bajude. Balaame arekisa ka neo ya hae bakeng sa tjhelete dikete tse mmalwa. Tlasa bophelo bomanofenofo ba Constantine, mmusi wa radipolotiki, kereke ya Roma ya rekisa ka boholo ba yona bakeng sa seo. Tumelo ena efosahetse ya lahlehisa meya edimillione.
Thuto ya Botrintasi eqadile mane Nicaea eo eneng ele siko Mangolong. Ene esebedisa mehopolo ya batho. Bakreste baneng badumela Bibele ho lokela hore basuthe nthong eo. Hobane seo setlisa lefu la semoya. Paulose ha aka asebedisa Botrintasi. Oboletse hore hare bolela enngwe ntle le eo ae bolelang, re thohako. Kereke ya Roman Catholic mane Nicaea e ile ya nka bohato bapele hoya Mengwaheng eLefifi. Haeba ontse o bapala ka kganya, etla tima. Ha jwale bane base basenyehile ntle ho Bibele.
TSHENOLO 2:15 Hobane ohloile bao ba itshwareletse ka thuto ya Banikola, eo ke ehlileng.
Bonikola ke taba ya monna ya halalelang. Mopriesta kapa moruti a laola kereke. Ebebishopo okgethwa ke sehlopha sa baruti kapa baprista. Bishopo wa Roma ene ele yena ya kahodima bana ba bang. Mokgatlo one ohola. Tshebeletso tse kgolo tse hlano dine dile tsa bohlokwa hoka thoma Selekane Sesetjha bakeng sa boprista ba Aarone. Modimo One Ahloile tsela ena ya batho. Sena sene setla etsa hore motho abe kahodimo ho "Lentswe la Modimo" kapa "molomo wa Modimo" hore motho akhoute kahodimo ho Lentswe la Modimo.
Constantine one akgantsha ditjhelete bakeng sa meaho ya kereke ya Roman Catholic seneng setla etsa hore ebe sesebediswa. Mokgatlo wa bodumedi o ile wa qalwa ke bo bishopo ba Roma. Lemo tse lekgolo kamora ho beuwa ha bishopo wa Roma ya ileng a bitswa Pope le Pontiffi ba diphiri tsa Babylona. Hofeta mona, jwalo ka mookamedi one atla nehelana ka matla aho bolaya bakgahlano le kereke ya Roman Catholic.
Badumedi ba sebele bane basa dumellane le tsela ena ya Banikola. Badumedi ba sebele batletse hara motse mona, empa haba hlokomelehe ka baka la mekgatlo ya Bokreste. Qetellong banna ba baholo jwalo ka Martin wa Tours ya ileng a leka ka matla ho busetsa kereke ho tsela ya tumelo ya Selekane Sesetjha ho hloka boikgantsho ba hae bo ile baeba le tshwaetso ekgolo ka nako eo. Satane one a aha tsela ya ho fokotsa matla bakeng sa seo, bokgopo, ntle ho mekgatlo ya dikereke kapa diplomate empa tsela ya hore Moya o Halalelang Otsamaye ka bolokolohi hoka ama batho ho kgutlela ho tumelo ya Bibele.
TSHENOLO 2:16 Baka; kapa Ketla ho wena ka potlako, mme ketla lwana le bona ka sabole molomong waKa.
Bonikola bone bothusa ho aha ka sebele meaho hoka ipokella. Haeba badumedi bane baleka ho dula ka hare ho ena tshebeletso, batla nkuwa ke sekgohola sa diphoso. Sabole etswang molomong wa Modimo, eleng Bibele. Ke sabole entlha tse pedi, ho kopanya Selekane Sakgale le Sesetjha. Nnete ya Bibele haesale ehanana le mehopolo ya batho. Jesu O ile Ahlola Diabolosi kaho khouta ka nako tsohle, “Ho ngodilwe”. Mongwaheng ona wa lekgotla la Nicaean bane bahlahisa mehopolo ya bona eseng Mangolo. Tsela feela ya ho phonyoha sena keho dula Mangolong. Kereke e ile ya kopana le dipolotiki. Jwalo kaha kereke elahlehetswe ke semoya. Tahlehelo ena emahlonoko ke Bibele ke sabole ya semoya ya Modimo, mme moputswa wa Modimo Ohole le menahano ya batho. Ho dula le Bibele ho bohlokwa hofeta monahano wa motho. Badumedi ba sebele ba ile bahlokomela tlhokeho ya semoya ya kereke ya Roma mme batsamaya. Histori eile ya lahlehelwa ke sena. Badumei ba sebele ba ile bahlokomela sena.
TSHENOLO 2:17 Ya nang le ditsebe, a utlwe sebolelwang ke Moya ho dikereke; Ya hlolang ketla mofa hoja manna apatilweng, mme ketla mofa lejwe le leshweu, mme hodima lejwe leo ketla ngola lebitso laKa, lesa tsejweng ke motho ntle lea dumelang.
Mohopolo otlwaelehile wa mongwaha wa motho ho Bibele. Kereke elokela hoba le maemo amang. Modimo Obatla ho sebetsana le Bibele ka tsela enngwe, jwalo kaha engodilwe, re amohela dintho ka tsela efapaneng. Lejwe le tiileng leaha meaho, ditsela, le marokgo hoya ka mengwaha ena. Lejwe lea tshwarella. Ka tsela eo lejwe lebolela tumelo.
Modimo Onale Lebitso le leng lepatilweng. Bakreste bana ba behelletsweng ka thoko ke kereke ya Roman Catholic. Bahanana, kapa le kgwehlo ya sena. Bane ba bolawa ke maloko akereke. Sena sebolela boikokobetso ba batho bana. Empa kahlakoreng le leng, bahlokomela hore mahlo aba tadimile ka nako tsohle. Lefatshe la lebala ka bona, empa emong le emong onale lejwe lengodilweng lebitso la hae. Mabitso amatjha etlaba moqhaka qa bona wa Bibele ha kereke elebane le Bokrwstwba pagane. Badutse batshepeha kolobetsong ya Lebitsong la Jesu Kreste. Haba kaba balatela bowatla ba batho ka thuto ya kolobetso ya Ntate, Mora, le Moya o Halalelng. Bajele manna apatilweng, sephiri se seholo sa Modimo. Batsebile hore Modimo Omatla ohle wa Selekane Sakgale eo eneng ele Moya jwale, ke Monna Jesu.
JOHANNE 14:10 ... hobane Ntate oka ho nna, ke Yena ya etsang mesebetsi ena.
Jesu Kreste ke Lebitso la Motho la Modimo. Hore Motho ekaba Modimo seo e sephiri. Einstein o ile a ruta ka lesedi ( le tsamayang le sea lejwe sebaka ka seng) le motsamao o itseng (jwalo ka tholwana). Sena ke sephiri se seholo sa tlhaho. Ka tsela eo Jesu ke Lesedi la lefatshe, jwalo kaha Aka kgona hoba Motho (kaho lekana sebaka sele seng) leha hole jwalo botlalo bohle ba Bomodimo bole kaho Yena (ka tsela ejwalo Akaba sebakeng sele seng).
Seo ke nnete ke Lesedi la Lefatshe.